Europees uitwisselingsprogramma ‘AIAKOS’: stagiairs en jonge magistraten duiken Europa in

In november en december 2014 was het de tweede keer dat het IGO de opleiding AIAKOS organiseerde. Gedurende twee keer een week hebben in totaal 125 deelnemers van 18 verschillende Europese landen deelgenomen aan de uitwisseling: 63 deelnemers in de eerste en 62 in de tweede week. 

Hoe gaat AIAKOS precies in zijn werk? Tijdens de eerste week op het IGO presenteren de deelnemers hun nationale rechtssystemen aan elkaar zodat ze elkaars werking beter leren begrijpen. Experten in het Europees civiel-, straf- en handelsrecht brengen hen op korte tijd kennis bij over verschillende aspecten van het Europees recht. Ze komen in contact met praktische en relevante Europese instrumenten zoals ‘visio conferencing’, ‘ATLAS’, ‘Joint Investigation Teams’, ... En tenslotte bezoeken ze Belgische en Europese instellingen zoals het Brusselse justitiepaleis en het Europees Parlement. 

In de tweede week van hun programma gaan de deelnemers op pad. Ze krijgen de kans om een stap te zetten in hun Europese achtertuin door een korte stage te lopen in een van de lidstaten van de Europese Unie. (Lees de ervaring van twee deelnemers die achter de schermen van de rechtbank gingen kijken in Madrid en Firenze) .

AIAKOS moet er op termijn mee voor zorgen dat de Europese rechtssystemen dichter bij elkaar komen, elkaar beter gaan begrijpen, elkaar meer gaan vertrouwen en effectiever gaan samenwerken. Maar voor de deelnemers is het ook een uitstekend taalbad, aangezien de volledige opleidingsweek in het Engels doorgaat. 

1 op 2 magistraten volgde nog nooit een opleiding in EU-recht

Vanwaar de belangstelling om AIAKOS in het leven te roepen? In 2011 wees een onderzoek van Europees parlement uit dat hoewel drie kwart van de rechters en parketmagistraten aangaven dat rechtszaken steeds meer een grensoverschrijdend karakter hebben, slechts een op de twee personen deelgenomen had aan een opleiding in het EU-recht of in het recht van een andere Europese lidstaat. Een van de redenen hiervoor was volgens de magistraten dat deze opleiding gewoonweg niet voor handen was.

Met deze cijfers in het achterhoofd, stelde de Europese Commissie zichzelf tot doel om tegen 2020 de helft van de beoefenaars van juridische beroepen in de EU de kans te geven om deel te nemen aan Europese justitiële opleidingsactiviteiten.

Ook de Europese raad volgde de Commissie in haar filosofie. Zo stelde voor om “een nieuw uitwisselingsprogramma voor net aangestelde rechters en openbare aanklagers op te zetten, zodat zij zich van meet af aan helemaal bij het Europese aspect van hun rol betrokken voelen en ervaringen uit de eerste hand kunnen opdoen met de praktische werking van rechtsstelsels van andere lidstaten; dit nieuwe uitwisselingsprogramma moet een aanvulling vormen op de bestaande uitwisselingen voor ervaren rechters en openbare aanklagers”.

Succesvol pilootproject in 2013

In 2013 organiseerde het IGO met steun van het Europees Justitieel Opleidingsnetwerk (European Judicial Training Network, EJTN) een eerste pilootproject waar 11 Europese landen bij betrokken waren. Het programma was opgedeeld in twee weken: een week in eigen land en een week in het buitenland. Gezien het succes van het project is het programma uitgebreid naar alle lidstaten van de EU. 

18 participerende landen in 2014

De volgende landen namen deel aan AIAKOS 2014: België, Bulgarije, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Hongarije, Italië, Kroatië, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje en Tsjechië.